ابن کثیر در ذیل ایه شریفه 105 سوره مبارکه توبه :
وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَیَرَى اللَّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُون
چند روایت را نقل میکند :
بَعْدَ أَنْ شَرَطْتَ عَلَیْهِمُ الزُّهْدَ فِی دَرَجاتِ هٰذِهِ الدُّنْیا الدَّنِیَّةِ، وَ زُخْرُفِها وَ زِبْرِجِها ، فَشَرَطُوا لَکَ ذٰلِکَ وَ عَلِمْتَ مِنْهُمُ الْوَفاءَ بِهِ.
فَقَبِلْتَهُمْ وَ قَرَّبْتَهُمْ وَ قَدَّرْتَ لَهُمُ الذِّکْرَ الْعَلِیَّ وَ الثَّناءَ الْجَلِیَّ، وَ أَهْبَطْتَ عَلَیْهِمْ مَلائِکَتَکَ، وَ کَرَّمْتَهُمْ بِوَحْیِکَ، وَ رَفَدْتَهُمْ بِعِلْمِکَ، وَ جَعَلْتَهُمُ الذَّرِیعَةَ إِلَیْکَ وَ الْوَسِیلَةَ إِلىٰ رِضْوانِکَ.
دو نکته که از جملات ابتدایی دعای ندبه استفاده میشود :
الف : شرط نبوت زهد است.
ب : انبیاء وسائل ورود به بهشت و رضوان الهی هستند. بنابراین این فقره میتواند جوابی به کسانی باشد که توسل به انبیاء را شرک دانسته و انرا انکار میکنند.
«بر دین خدا گریه نکنید اگر متولّیانش اهل بودند ، و آنگاه که نااهلان برآن حکم راندند ،برایش بگریید .»
جالب است که این حدیث را حاکم و ذهبى هر دو صحیح میدانند!
از این رخداد تاریخى به خوبى روشن مى شود که ریشه این تفکّر از بنى امیه و به خصوص مروان بن حکم؛ همان طرد شده رسول اللّه است . مستدرک حاکم ، ج4 ، ص 560.